สุขศึกษาฯ
ระบบต่อมไร้ท่อ (Endocrine System)
ระบบต่อมไร้ท่อ เป็นระบบที่ผลิตสารที่เรียกว่า ฮอร์โมน โดยจะลำเลียงสารเหล่านั้นไปตามกระแสเลือดไปสู่อวัยวะเป้าหมาย เพื่อทำหน้าที่ควบคุมการทำงานของระบบต่างๆคู่กับระบบประสาท ฮอร์โมนที่ผลิตขึ้นจากต่อมไร้ท่อจะต้องมีปริมาณพอดีกับร่างกาย ถ้ามีปริมาณมากหรือน้อยเกินไปจะทำให้เกิดโรคต่างๆ ขึ้นได้ เช่น โรคเบาหวาน โรคคอพอก ฯลฯ
1.4.1 ต่อมไร้ท่อในร่างกาย
1. ต่อมใต้สมอง (pituitary gland) – ทำหน้าที่ควบคุมการเจริญเติบโตของร่างกาย รวมไปถึงควบคุมการทำงานของต่อไร้ท่ออื่นๆ และควบคุมการทำงานของระบบสืบพันธุ์
2. ต่อมหมวกไต (adrenal gland) – ทำหน้าที่สร้างฮอร์โมนอะดรีนาลินที่จะกระตุ้นร่างกายทุกส่วนให้เตรียมพร้อม และสร้างฮอร์โมนควบคุมการเผาผลาญอาหาร ตลอดจนฮอร์โมนควบคุมการดูดซึมเกลือที่ไต
3. ต่อมไทรอยด์ (thyroid gland) ทำหน้าที่หลั่งฮอร์โมนที่เรียกว่า ไทรอกซิน ซึ่งมีความสำคัญต่อการควบคุมการเจริญเติบโตของร่างกายให้ดำเนินไปได้อย่างเหมาะสม
4. ต่อมพาราไทรอยด์ (parathyroid gland) ทำหน้าที่สร้างฮอร์โมนพาราฮอร์โมนที่ควบคุมปริมาณแคลเซียมในเลือดและรักษาความเป็นกรดเป็นด่างในร่างกายให้อยู่ในระดับที่เหมาะสม
5. ต่อมที่อยู่ในตับอ่อน (islets of langerhans) ทำหน้าที่สร้างฮอร์โมนอินซูลิน ที่ควบคุมปริมาณน้ำตาลของร่างกาย หากขาดฮอร์โมนชนิดนี้ จะทำให้เป็นโรคเบาหวาน
6. รังไข่ (ovary) ในเพศหญิง และอัณฑะ (testis) ในเพศชาย โดยที่รังไข่ทำหน้าที่ผลิตไข่และสร้างฮอร์โมนเพศหญิง ส่วนอัณฑะทำหน้าที่สร้างตัวอสุจิและสร้างฮอร์โมนเพศชาย
7. ต่อมไทมัส (thymus gland) ทำหน้าที่ควบคุมการทำงานของระบบภูมิคุ้มกันของร่างกาย
1.4.2 การบำรุงรักษาระบบต่อมไร้ท่อ – มีแนวปฏิบัติดังนี้
1. เลือกรับประทานอาหารที่มีคุณค่าทางโภชนาการครบทั้ง 5 หมู่ ในปริมาณที่เหมาะสม
2. ดื่มน้ำประมาณ 6-8 แก้วต่อวัน
3. ออกกำลังกายสม่ำเสมอ
4. ลดปริมาณเครื่องดื่มที่มีแอลกอฮอล์
5. หลีกเลี่ยงสภาพแวดล้อมที่ส่งผลต่อระบบต่อมไร้ท่อ
ความคิดเห็น
แสดงความคิดเห็น